قوز قرنیه ، زمانی اتفاق می افتد که قرنیه شما ؛ یعنی سطح جلویی شفاف وگنبدی شکل چشم ، نازک شده و به تدریج به سمت بیرون و به شکل مخروط برآمده شود.
توجه داشته باشید که یک قرنیه مخروطی شکل ، دید را تار کرده و باعث حساسیت چشم به نور و روشنایی می شود.
قوز قرنيه ، معمولا هر دو چشم را تحت تاثیر قرار می دهد ، هرچند تاثیر آن در یک چشم اغلب بیشتر از چشم دیگر است.
قوز قرنيه ، اصولا افراد در بازه سنی 10 تا 25 سال را تحت تاثیر قرار می دهد ؛ لازم به ذکر است که این شرایط ، به آهستگی و در یک دوره ده ساله یا بیشتر ؛ پیشرفت پیدا می کند.
در مراحل اولیه ابتلا به قوز قرنيه ، می توان اختلالات دید ناشی از آن را با عینک یا لنزهای نرم تماسی ؛ اصلاح کرد ؛ اما در صورت پیشروی این بیماری ، باید از لنزهای سخت نفوذ پذیر اکسیژن یا انواع دیگر لنز مثل لنزهای اسکلرال استفاده شود.
باید توجه داشت که در صورت تشدید مشکل قوز قرنيه و عدم امکان کنترل آن با لنزهای سخت ، متاسفانه این بیماری تا مراحل پیشرفته پیشروی کرده و برای درمان آن ، نیاز به پیوند قرنیه خواهد بود.
علائم قوز قرنیه
لازم به ذکر است که علائم و نشانه های قوز قرنیه ، با پیشرفت بیماری تغییر می نماید.
در ذیل به رایج ترین این علائم اشاره شده است :
- دید تار و مختل
- نیاز به تغییر مکرر نسخه های تجویز عینک
- بدتر شدن ناگهانی یا کدر شدن دید
- افزایش حساسیت چشم به نور شدید و خیره کننده که می تواند باعث بروز مشکلاتی در رانندگی در شب شود.
در این جا باید خاطر نشان نمود که چنانچه با علائم فوق روبرو هستید و دید شما به علت قوز قرنيه و ایجاد انحناهای نامنظم در چشم ( آستیگماتیسم ) در حال بدتر شدن است ، حتما نزد چشم پزشک بروید و تحت معاینه و بررسی دقیق قرار گیرید ؛ تا در صورت نیاز به درمان ، فرآیند درمان را هر چه سریع تر پیش گیرید.
علل بروز قوز قرنیه
علت قوز قرنیه ، هنوز به صورت کاملا دقیق شناخته نشده است ؛ هرچند تصور می شود که فاکتورهای ژنتیکی و محیطی در این امر دخیل هستند ، چرا که حدود 1 نفر از هر 10 نفر فرد مبتلا به قوز قرنيه ، دارای والدین مبتلا به این مشکل می باشند.
چه عواملی احتمال بروز قوز قرنیه را افزایش می دهند ؟
- سابقه وجود قوز قرنیه در میان اعضای خانواده
- مالش بسیار شدید چشم ها
- افزایش سن
- ابتلا به برخی بیماری هایی همچون ؛ ورم رنگیزه‌ای شبکیه (رتینیت پیگمنتوزا/ Retinitis Pigmentosa ) ، سندرم داون ، تب یونجه و آسم
شیوه های تشخیص بیماری قوز قرنیه
به منظور تشخیص بیماری قوز قرنیه ، چشم پزشک سوابق بیماری فردی و خانوادگی شخص مراجعه کننده را بررسی کرده و بینایی او را می سنجند.
امکان دارد برای تعیین و کسب جزئیات بیشتر در مورد شکل قرنیه، آزمایش های بیشتری انجام دهد.
آزمایش های تشخیصی قوز قرنيه عبارتند از :
- تست مربوط به عیوب انکساری چشم : پزشک با استفاده از دستگاه مخصوص چشمان فرد را معاینه کرده و مشکلاتی بینایی او را بررسی می کند. این دستگاه نمره چشم فرد را نیز مشخص می کند.
- تست لامپ اسلیت : در این تست ، پزشک معالج چشم فرد را به طور مستقیم با یک پرتو افقی نور مورد هدف قرار می دهد و با استفاده از یک میکروسکوپ به معاینه چشم می پردازد.
- معاینه با استفاده از دستگاه کراتومتر : طی این تست بینایی، چشم پزشک یک حلقه نوری را بر روی قرنیه چشم متمرکز کرده و میزان انعکاس آن را اندازی گیری می کند. به سبب آن شکل قرنیه را تعیین می کند.
- توپوگرافی قرنیه : چشم پزشک با استفاده از دستگاه کامپیوتری از قرنیه عکسبرداری انجام می دهد و به اصطلاح یک طرح رنگی از قرنیه ، با تمام جزئیات فراهم می کند. با انجام توپوگرافی قرنیه می توان ضخامت قرنیه را نیز اندازه گیری کرد. این روش جهت تشخیص علاوم اولیه قور قرنیه کاربرد دارد.
گزینه های درمان قوز قرنیه
اتخاذ گزینه درمان ، به شدت بیماری قوز قرنیه و سرعت پیشرفت آن بستگی دارد. ب
ه طور کلی دو رویکرد برای درمان این بیماری وجود دارد :
- کند کردن رویه پیشرفت بیماری قوز قرنيه
- ارتقاء توانایی بینایی
در صورتی که بیماری قوز قرنيه درحال پیشرفت باشد ؛ چشم پزشک با روش کراس لینکینگ قرنیه می تواند سرعت پیشرفت آن را کم کند یا به طور کامل متوقف سازد.
به منظور ارتقاء سطح بینایی ، با توجه به شدت قوز قرنيه ، از عینک یا لنز طبی استفاده می شود.
چنانچه به بیماری قوز قرنيه دچار هستید ، هرگز نباید جراحی لیزیک چشم انجام دهید ؛ زیرا موجب ضعیف تر شدن قرنیه شده و سطح بینایی شما را کاهش می دهد.
عوارض بیماری قوز قرنیه
در برخی موارد ممکن است قرنیه فرد به سرعت متورم شده و باعث کاهش ناگهانی سطح بینایی و زخم شدن قرنیه شود.
این شرایط به دلیل تجزیه شدن پوشش قرنیه و ورود مایعات به درون آن ، نمود پیدا می کند.
معمولا تورم قرنیه ، خود به خود برطرف می شود ؛ اما اسکار و زخمی ممکن است تشکیل شود که بر بینایی فرد اثر می گذارد.
عوارض پیوند قرنیه
به طور کلی جراحی پیوند قرنیه جهت درمان بیماری قوز قرنیه ، بسیار موفق ظاهر شده است ؛ اما همچنان امکان دارد عوارضی در پی آن بروز پیدا کنند.
پس زدن پیوند ، بینایی ضعیف ، عفونت و آستیگماتیسم ؛ از جمله عوارض احتمالی پس از عمل پیوند قرنیه می باشند.
آیا بیماری قوز قرنیه قابل پیشگیری است ؟
عموما گفته می شود که قوز قرنیه قابل پیشگیری نیست ؛ اما درصورت تشخیص زود هنگام آن و شروع روند درمانی ، می توان سرعت پیشرفت آن را کنترل و گاهی حتی متوقف کرد.
- پیشنهاد می شود هر 6 ماه یکبار برای معاینه چشم های خود به چشم پزشک مراجعه کنید.
- همچنین در صورت سوزش چشم به علت حساسیت ، از مالش شدید آن بپرهیزید.
- بدون تجویز و دستور پزشک از هیچ گونه دارویی استفاده نکنید.
- به محض بروز هر علائمی که به قوز قرنيه مربوط می شود ، فورا آن را به پزشک معالج گزارش دهید.
