شالازیون

شالازیون چیست ؟

شالازیون ، یک تورم و برآمدگی کوچک بر روی پلک می باشد. شالازيون به صورت یک ناحیه کوچک ، قرمز و حساس در پلک آغاز می شود و چند روز بعد ، به یک برآمدگی بدون درد در پلک ، تبدیل می گردد. شالازيون شبیه برآمدگی های دیگری است که می تواند با عنوان گل مژه بر روی پلک نمایان شوند.

البته توجه داشته باشید که گل مژه بر خلاف شالازيون ، بر اثر عفونت باکتریایی در ریشه مژه بوجود آمده و به شکل برآمدگی در لبه پلک نمایان می گردد.

گاهی اوقات ، یک شالازيون می تواند به صورت یک گل مژه در داخل پلک ، آغاز شود با این تفاوت که گل مژه ، دردناک است ولی شالازيون درد ندارد.

علت بروز شالازیون

به طور کلی شالازيون ، زمانی رخ می دهد که سوراخ غده تولید مواد نرم کننده در پلک ، مسدود شود. غدد تولید مواد نرم کننده ، پلک ها را پوشش داده و به نرم کردن سطح چشم کمک می کند.

حال آن که وقتی سوراخ این غده مسدود می شود ؛ ماده نرم کننده یا روغن ، به سمت عقب یعنی به داخل غده بازگشته و باعث تورم پلک می شود.

در نهایت پس از ناپدید شدن قرمزی و تورم اولیه ، یک برآمدگی سفت در پلک شکل می گیرد که شالازیون نامیده می شود.

تشخیص شالازیون

شالازيون به سهولت توسط پزشک جراح و متخصص چشم تشخیص داده می شود ؛ اما با این وجود جهت احراز وجود آن ، معمولا گزینه های زیر انجام می شوند.

پیش از هر چیز ، به منظور تعیین علائم و وجود هرگونه مشکلات سلامت عمومی که بتواند در مشکل چشم دخیل باشد ، تاریخچه پزشکی بیمار ارزیابی می گردد.

در مرحله بعد ، آزمایش خارجی چشم ؛ شامل ساختار ، بافت پوست و شکل مژه مورد بررسی قرار می گیرد.

در آخر ؛ پایه مژه ها ، حاشیه های پلک و سوراخ های غده نرم کننده نیز با استفاده از نور و بزرگنمایی ؛ ارزیابی می شوند.

علائم شالازیون

• تورم بدون درد در پلک که به تدریج و طی هفته اول ، رشد می کند.
• تورم غشاء که سطح چشم و سطح داخلی پلک ( ملتحمه چشم ) را پوشش می دهد.
• دید تار یا ناهنجار
• ناحیه قرمز یا خاکستری بر روی داخل پلک

فاکتورهای خطر برای رشد شالازیون چیست ؟

هر فردی ممکن است به شالازيون مبتلا شود. اگر یکی از موارد زیر در شما وجود داشته باشد ، احتمال ابتلا به شالازيون در شما بیشتر است :

• قبلا به شالازیون یا گل مژه مبتلا شده باشید.
• بلفاریت ( التهاب پلک ) داشته باشید.
• به مشکلات خاص پوستی ؛ مثل آکنه روزاسه یا درماتیت سبورئیک مبتلا باشید.

مدیریت و درمان شالازیون

• درمان خانگی شالازیون

اکثر شالازیون های کوچک ، به صورت خود به خودی و ظرف 2 تا 8 هفته ناپدید می شوند.

با این وجود ؛ برای کمک به بهبود سریع تر ، می توان شالازيون را با خود مراقبتی در خانه درمان نمود.

درمان خانگی به شرح زیر می باشد :

یک حوله کوچک گرم شده را بر روی پلک قرار دهید. حوله گرم ، به باز شدن و تخلیه غده مسدود شده کمک می کند. این کار را 3 تا 5 بار در روز ، هر بار به مدت 10 تا 15 دقیقه انجام دهید.

دقت داشته باشید که با فرو بردن حوله در آب گرم ، باید دوباره آن را گرم کنید. سپس با فشردن حوله ، آب اضافی آن را بگیرید و مجددا آن را بر روی پلک بگذارید.

با یک شوینده ملایم مثل شامپو بچه و آب یا پاک کننده پلک ( که در داروخانه ها موجود می باشد ) ، مواد تخلیه شده از پلک را به آرامی پاک کنید.

• درمان شالازیون با دارو

گاهی چشم پزشک ، داروی موضعی را برای درمان شالازيون تجویز می کند. در برخی موارد ، حتی داروهای خوراکی نیز برای کاهش فاکتورهای خطر ابتلا به شالازيون تجویز می شود.

متداول ترین داروی خوراکی تجویز شده برای  بلفاریت و سوء عملکرد غده میبومین ، آنتی بیوتیک ها ؛ مثل داکسی سایکلین می باشند.

آنتی بیوتیک های موضعی و خوراکی معمولا به عنوان درمان های مستقیم برای شالازيون ، به علت نداشتن مولفه عفونی فعال ، موثر نمی باشند.

• درمان شالازیون با جراحی

برآمدگی های کوچک و نامعلوم ، به هیچ گونه درمانی نیاز ندارند. هرچند باید اشاره داشت که برخی شالازيون هایی که باعث انسداد می شوند ؛ به خودی خود ، پدیدار نمی گردند و می توانند باعث مقاوم شدن برآمدگی های به وجود آمده در پلک شده و حتی منجر به بزرگتر شدن آن ها شوند.

از این رو درصورتی که شالازيون ، مقاوم و آزار دهنده باشد ؛ چشم پزشک شما ، یک جراحی ساده ( جراحی شالازیون ) را برای بیرون آوردن آن توصیه می کند که عموما داخل مطب انجام می شود.

جراح چشم برای انجام جراحی شالازیون ، از بی حسی موضعی برای بی حس کردن ناحیه مورد نظر استفاده می کند و سپس جهت خرج ساختن محتویات برآمدگی پلک ، بریدگی کوچکی در ناحیه زیر پلک ایجاد می نماید ؛ در نتیجه ، برش این جراحی قابل رویت نبوده و اسکاری بر جای نخواهد گذاشت.

آیا شالازیون، سرطان زا است ؟

در مواردی که شالازيون ، در همان ناحیه قبلی عود یا بازگشت داشته باشد یا پزشک به شکل ظاهری آن مشکوک شود ؛ بافت برداشته شده و برای آزمایش رشد سرطانی ، به آزمایشگاه فرستاده می شود.

خوشبختانه بیشتر برآمدگی ها بر روی پلک ها ، خوش خیم و غیرسرطانی می باشند.

پیشگیری از بروز شالازیون

بهترین راه پیشگیری از شالازیون ، رعایت درست بهداشت است ؛ بنابراین توصیه می شود قبل از لمس کردن چشم ها یا برداشتن لنزها حتما دستانتان را خوب بشویید.

در هنگام خواب صورتتان را بشویید و آلودگی ها و آرایش را از روی آن پاک کنید.

قبل از خوابیدن ، آرایش چشم خود را پاک کنید. در صورت آرایش چشم با خط چشم یا ریمل ، هر 3 ماه یکبار آن ها را تعویض کنید.

آیا شالازیون دوباره بوجود می آید ؟

در اکثر افراد ، شالازیون فقط یکبار به وجود می آید. با این وجود ، برخی افراد در مقابل آن مستعد بوده و ممکن است شالازیون دوباره بر روی پلک آن ها به وجود بیاید.

با قرار دادن کمپرس گرم بر روی پلک ها و ماساژ دادن پلک ها هر روز صبح ، می توان از تشکیل مجدد شالازیون جلوگیری کرد.

توجه داشته باشید که پزشک برای جلوگیری از عود یا بازگشت شالازیون ، استفاده از اسکراب های ملایم را توصیه می کند.